انواع قیر(چسباننده های سیاه)
الف: قیرهای معدنی
روغنهای نفت خامی که از زمین می جوشد ، به مرور زمان و در برابر عوامل جوی ، به آرامی و در گرمای کم می پرد و قیر آن ب ه جا می ماند که به آن قیر معدنی گفته می شود قیرهای معدنی خالص نیستند و بیشتر به همراه اجسام معدنی مانند خاک رس کلوئیدی ، خاکستر آتشفشانی، گوگرد و بقایای گیاهی می باشند . برای پالایش قیرهای معدنی آنها را تا حدود 160 درجه گرم کرده و صاف میکنند.
ب: قیرهای خالص
قیرهای خالص از پالایش نفت خام به دست می آیند . در اثر حرارت دادن نفت خام، بنزین ، حلالهای نفتی، نفت چراغ، نفت گاز و سایر روغنهای سبک آن در برج های تقطیر پالایشگاه جدا شده و در گرمای بیش از حدود 380 درجه (در فشار عادی ) قیر آن ب ه جا می ماند که به صورت جامد یا نیمه جامد است . چنانچه تقطیر در خلاء انجام شود ، گرمای مذکور کاهش می یابد . نفت خام به انواع آسفالتیک، پارافینیک و آ سفالتیک پارافینیک تقسیم می شود . بیشتر نفت های خام معادل ایران از نوع آسفالتیک پارافینیک است . قیری که از نفت آسفالتیک به دست می آید برای کارهای راهسازی از همه مناسبتر است . با روش های ویژه ای پارافین قیرهای پارافینیک را جدا کرده و در راهسازی به مصرف می رسانند. در مقایسه قیرهای معدنی و قیرهای خالص، تفاوتهایی وجود دارد که اهم آنها بدین شرح است: قیرهای نفتی گوگود کمتری دارند. قیرهای معدنی حاوی مواد معدنی و خاکستر هستند، در حالی که قیرهای نفتی خالص ترند. روغن قیرهای خالص بیشتر از قیرهای معدنی است. شمار اسیدی 2، استری 3 و صابونی شدن 4 قیر نفتی کمتر از قیر معدنی است. پارافین قیر معدنی کمتر از قیرهای خالص است.
ج: قیر دمیده یا قیر اکسیده
قیر دمیده یا قیر اکسیده از دمیدن هوای داغ 300=200 درجه به قیر خالص در مراحل نهایی پالایش یا قیر خالص حل شده در روغن های معدنی به دست می آید . در اثر دمش هوا اتمهای هیدروژن ملکو لهای قیر با اکسیژن هوا ترکیب شده و در نتیجه این واکنش ، آب و هیدروکربورهای سنگین تر به وجود می آید (پلیمریزاسیون( با دمیدن هوا به قیر ، روغن های آن نمی پرد و در سرما هم خاصیت انگمی 6 خود را از دست نمی دهد . قیر دمیده دارای درجه نفوذ کمتر و درجه نرمی بیشتری از قیر خالص اولیه است و حساسیت آن نسبت به تغییر درجه حرارت ، کمتر می باشد . چسبندگی قیر دمیده در گرمای زیاد نیز بیش از قیر خالص اکسید نشده است. ویژگیهای قیر دمیده نزدیک به قیر معدنی است . قیر دمیده برای ساختن لایه های آب بندی پیش ساخته (مقوا و شمع قیری ) اندودهای آب بندی، رنگهای ضد آب، اندودن لوله و مانند اینها مصرف می شود . پر کردن در زها و تر کهای رویه های بتنی و فضای خالی زیر آنها نیز با قیر اکسیده ساخته می شود R 90/ و 15 R 80/ انجام می شود . در پالایشگ اههای ایران دو نوع قیر اکسیده 25 که اعداد 25 و 15 درجه نفوذ و 80 و 90 درجه نرمی آنها است . با افزودن کاتالیزورهای ویژه در حین تولید قیر دمی ده، می توان قیر اکسیده ای ساخت که حالت خمیری آنها در سرما حفظ شود . از این نوع قیر که تا اندازه ای شبیه لاستیک است ، برای پوشش کف کانالها استفاده می شود.
د: قیرهای محلول یا پس بریده
قیرهای محلول از حل کردن قیر خالص در روغنهای معدنی به دست می آید . جنس قیر محلول بستگی به نوع قیر خالص و حلال آن دارد . هرچه حلال، زودتر بپرد ، قیر محلول زودگیرتر و هرچه مقدار حلال بیشتر شود، قیر آبکی تر است. مقدار حلال حداقل ( 10 %) وزن قیر محلول می باشد. روغن راه نوعی قیر محلول است که از حل کردن قیر خالص در روغن های سنگین مانند نف ت کوره ساخته می شود . قیرهای محلول آبکی را به صورت سرد و قیرهای سفت را با کمی گرم کردن به مصرف می رسانند . در صورت گرم کردن، درجه گرمای قیرهای محلول باید کمتر از درجه اشتعال حلال آنها باشد . قیرهای محلول را در ساختن رویه های سیاه راه در هوای سرد و خشک، اندود آب بندی و اندودهای سطحی و نفوذی راه به مصرف می رسانند
- ۰۰/۰۴/۱۰