طبقهبندی مساجد
مساجد از نظر موقعیت و اهمیت به شرح زیر طبقه بندی میشوند:
1- مساجد زیرمحلهای: در بسیاری ازمحلات علاوه بر یک مسجد محله ممکن است مساجد کوچک ساخت مسجد با عرصه کمتر از ۵٠٠مترمربع نیز ساخته شود که معمولا با وقف افراد خیر ساخته میشوند و در عین کوچکی و سادگی از فضای روحانی خوبی برخوردار است.
2- مساجد محلهای: مساحت عرصه این مساجد طبق مصوبه شورای عالی معماری وشهرسازی، در حدود ۵٠٠مترمربع می باشد.
3- مساجد ناحیهای: مساحت زمین این مساجد طبق مصوبه شورای عالی معماری و شهرسازی، در حدود ١٠٠٠مترمربع میباشد.
4- مساجد منطقهای : مساحت زمین این مساجد طبق مصوبه شورای عالی معماری و شهرسازی، در حدود ٢٠٠٠مترمربع در می باشد.
فضاهای مورد نیاز در تمامی این مساجد ذکر شده عبارتند از: پیش فضا، صحن، شبستان، طراحی مسجد کفشداری، فُرادا خوانی، سرویسهای بهداشتی و وضوخانه، دفتر مسجد و اتاق روحانی، انبار و آبدارخانه و فضاهای ارتباطی، محل زندگی خادم، کتابخانه، اتاق بسیج، کمیسیون مشارکت در ساخت اتاق نگهداری کودکان و سالن ورزش و فضاهای پیشبینی نشده. ارتفاع مفید شبستان، در مساجد ناحیهای و منطقهای با مساحت فضای اختصاص یافته به شبستان تناسب داشته باشد. در مساجد محلهای حداقل ارتفاع شبستان، ساخت مسجد از کف تا زیرسقف، در صورتی که شبستان فاقد نیمطبقه باشد، ۵ متر و در صورت وجود نیم طبقه حداقل ارتفاع شبستان حدود ۵متر از زمین تا زیر سقف بصورتی که ارتفاع مفید از کف تا زیر سقف نیم طبقه، حدود ۴متر باشد.
نحوه ساخت مسجد
1- تعیین درست جایگاه و مرکزیت مسجد، یکی از مسائل مهمّی که توجه به آن ضروری است.
2- ارتفاع ابنیه اطراف مسجد حداقل تا سه پلاک باید کمتر و یا هم ارتفاع مساجد پیش بینی شود.
3- مرکز امور مساجد نظارت دقیقی بر اجرای کامل نقشههای تائید شده داشته باشد.
4- هماهنگی نقشههای سازه، تاسیسات الکتریکی و مکانیکی با نقشههای معماری هماهنگی داشته باشند.
5- رعایت اصول ایمنی ساختمان در هنگام ساخت مسجد رعایت شود.
6- نقشه برداری صحیح انجام شود و جهت قبله توسط دستگاههای ذیربط تعیین شود.
7- حرمت حدود شبستان قدیمی مسجد هنگام تخریب، احداث، تعمیر و مرمت رعایت گردد.
8- تراز طبقه همکف حد اقل ۵٠سانتیمتر ازکف گذر بالاتر باشد و نحوه مشارکت در ساخت زمین در صورت نیاز فضاهای زیرزمین به نور طبیعی، طراحی مسجد حداقل ارتفاع همکف از گذر ١۵٠+ سانتیمتر باشد.
9- ساخت مناره بلند و دیوارهای بلند شبستان مسجد با رعایت حدود شرعی انجام شود.
10- حیاط مسجد مسقف ساخته شود تا در زمستان و تابستان نماز به راحتی اقامه گردد.
11- مسجد را نباید با طلا تزیین کنید و همچنین نباید صورت چیزهایی مثل انسان وحیوان که روح دارد در ساخت مسجد استفاده شود.
- ۹۹/۱۲/۱۹